Phân biệt các loại đau đầu

I. MIGRAINE CÓ AURA

Aura: triệu chứng não khu trú thoảng qua (20 - 30 phút) thường xảy ra trước cơn MG dưới 1giờ, biểu hiện là những rối loạn vận động, cảm giác, ngôn ngữ, hoặc các triệu chứng thân não (chóng mặt, nói ngọng, thất điều, bại tứ chi, nhìn đôi).
Tên gọi cũ: MG cổ điển, MG mắt, MG dị cảm 1/2 người, MG liệt nửa người hoặc MG rối loạn ngôn ngữ

Khi có các tiêu chuẩn sau, theo IHS năm 1988

TIÊU CHUẨN A

Có ít nhất 2 cơn MG đáp ứng tiêu chuẩn B

TIÊU CHUẨN B

Có ít nhất 3 trong số đặc điểm sau:

1. ≥ triệu chứng aura biểu hiện rối loạn chức năng khu trú vỏ não hoặc thân não.
2. ≥ tiền triệu gần phát triển dần trong hơn 4 phút hoặc 2 triệu chứng aura xuất hiện kế tiếp nhau.
3. Không có triệu chứng aura kéo dài hơn 60 phút, nếu có nhiều hơn là 1 triệu chứng aura thì thời gian kéo dài tăng lên tương ứng.
4. Đau đầu xuất hiện sau aura trước 1 giờ (cũng có thể xuất hiên trước hoặc cùng với triệu chứng aura).

TIÊU CHUẨN C

Đây là tiêu chuẩn loại trừ các nguyên nhân khác gây đau đầu.

Có ít nhất 1 trong các tiêu chuẩn sau:

1. Bệnh sử, thăm khám chung và khám thần kinh không thấy các nguyên nhân đau đầu khác.
2. Nếu bênh sử và/ hoặc khám cơ thể và/ hoặc khám thần kinh thấy có 1 nguyên nhân gây đau đầu khác mà nguyên nhân đó đã đựơc loại trừ bằng xét nghiệm bổ trợ.
3. Nếu có 1 nguyên nhân đau đầu khác nhưng những cơn MG đầu tiên không liên quan chặt chẽ về mặt thời gian với nguyên nhân đó.

II. MIGRAINE KHÔNG AURA

Tên goi cũ: MG thông thường, đau 1/2 đầu giản đơn

TIÊU CHUẨN A

Có ít nhất 5 cơn đáp ứng tiêu chuẩn sau (B-C-D).

TIÊU CHUẨN B

Đau đầu kéo dài 4- 72 giờ (nếu không được điều trị hoặc điều trị không có kết quả).

TIÊU CHUẨN C

Đau đầu có ít nhất 2 trong 4 tiêu chuẩn sau:

1. Đau 1 bên
2. Đau theo nhịp mạch
3. Cường độ vừa hoặc nặng (bứt dứt khó chịu, hoặc mất khả năng làm các công việc thừơng ngày).
4. Tăng khi leo cầu thang hoặc vận động cơ thể nhẹ nhàng.

TIÊU CHUẨN D

Trong khi đau đầu có ít nhất 1 trong 2 dấu hiệu sau:

1. Buồn nôn và/ hoặc nôn
2. Sự ánh sáng và sợ tiếng động.

TIÊU CHUẨN E

Tiêu chuẩn loại trừ.

Có ít nhất 1 trong các tiêu chuẩn sau:

1. Bệnh sử, thăm khám chung và khám thần kinh không thấy các nguyên nhân đau đầu khác.
2. Nếu bênh sử và/ hoặc khám cơ thể và/ hoặc khám thần kinh thấy có 1 nguyên nhân gây đau đầu khác mà nguyên nhân đó đã đựơc loại trừ bằng xét nghiệm bổ trợ thích hợp.
3. Nếu có 1 nguyên nhân đau đầu khác nhưng những cơn MG đầu tiên không liên quan chặt chẽ về mặt thời gian với nguyên nhân đó.

III. ĐAU ĐẦU CHUỖI (Cluster Headache)

TIÊU CHUẨN A

Có ít nhất 5 cơn đau đầu đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn B đến D.

TIÊU CHUẨN B

Đau dữ dội một bên hốc mắt và/ hoặc thái dương dài 15- 180 phút nếu không đựơc điều trị.

TIÊU CHUẨN C

Đau đầu kèm theo ít nhất 1 trong các dấu hiệu sau ở cùng bên đầu đau:

1. Xung huyết kết mạc
2. Chảy nước mắt
3. Chảy nước mũi
4. Xung huyết niêm mạc mũi
5. Chảy mồ hôi mặt và trán
6. Co đồng tử
7. Sụp mi
8. Phù nề mi mắt

TIÊU CHUẨN D

Tần số cơn: từ 2 ngày 1 cơn đến 8 cơn 1 ngày

TIÊU CHUẨN E

Tiêu chuẩn loại trừ

Có ít nhất 1 trong các tiêu chuẩn sau:

1. Bệnh sử, thăm khám chung và khám thần kinh không thấy các nguyên nhân đau đầu khác.
2. Nếu bệnh sử và/ hoặc khám cơ thể và/ hoặc khám thần kinh thấy có 1 nguyên nhân gây đau đầu khác mà nguyên nhân đó đã đựơc loại trừ bằng xét nghiệm bổ trợ thích hợp.
3. Nếu có 1 nguyên nhân đau đầu khác nhưng những cơn MG đầu tiên không liên quan chặt chẽ về mặt thời gian với nguyên nhân đó.

IV. ĐAU ĐẦU DO CĂNG THẲNG (Tension- type Headache)

TIÊU CHUẨN A

Đã có ít nhất 10 chu kỳ đau đầu đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn B đến D dưới đây, và có số ngày đau đầu kiểu này là 180 ngày/ năm hay 15 ngày/ tháng.

TIÊU CHUẨN B

Đau đầu kéo dài từ 30 phút đến 7 ngày.

TIÊU CHUÂN C

Có ít nhất 2 trong các đặc điểm sau:

1. Đau như ép như bó (không đau theo mạch đập)
2. Cường độ nhẹ đến vừa
3. Đau 2 bên
4. Không tăng khi leo cầu thang hoặc vận động cơ thể nhẹ.

TIÊU CHUẨN D

Có cả 2 tiêu chuẩn sau:

1. Không buồn nôn hoặc nôn
2. Không sợ ánh sáng, sợ tiếng động hoặc chỉ có 1 trong 2 triệu chứng này.

Nguồn : Gs Nguyễn Văn Chương